Jeść zdrowo i smacznie - czy to możliwe?

 

Jeść zdrowo i smacznie - czy to jest możliwe?

Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się czy smakowite dania mogą być jednocześnie zdrowie i pożywne? Czy rozpływające się w ustach czekoladowe brownie może być nowym źródłem błonnika pokarmowego, żelaza i antyoksydantów? Ależ jak najbardziej! Przekonaj się jak łączyć składniki aby we własnej kuchni, w nie więcej niż 15 min stworzyć smakowite dania, które odżywia nie tylko twój organizm ale dostarcza niezapomnianych doznań smakowych.

Każdy kucharz wie że sam akt gotowania i przygotowania posiłku dla innych, przynosi przyjemność i często satysfakcję; czasami w znacznie większym stopniu niż samo spożywanie dania. 

Dlaczego gotowanie jest dla Nas takie ważne?

Gotowanie pozwala wydobyć smak i aromat potraw: proces gotowania sprawia, że jedzenie smakuje wybornie. Pieczenie czerwonego mięsa, duszenie warzyw czy pieczenie chleba powoduje karmelizację cukrów, co z kolei pozwala na uwolnienie pełni aromatu samej żywności,  a także wykorzystywanych ziół i przypraw.

Gotowanie pomaga w trawieniu i przyswajaniu składników odżywczych ze spożytych pokarmów: poddanie obróbce termicznej żywności sprawia że, twardy tłuszcz zwierzęcy pochodzący z kawałków mięsa, topi się; co powoduje że mięso to staje się miększe i łatwiejsze do pogryzienia. Podobnie białko w nim zawarte, pod wpływem ciepła ulega denaturacji, co ułatwia ich trawienie w układzie pokarmowym.

Gotowanie pomaga wydobyć cenne składniki odżywcze zawarte w żywności: dotyczy to zwłaszcza węglowodanów złożonych - skrobii, która pod wpływem gotowania mięknie, co ułatwia jej trawienie. Proces określany jako „żelatynizacja” i pomaga w przetworzeniu skrobi zawartej w warzywach i innych produktach mącznych, jak makarony, pieczywo, mąka etc. Warto pamiętać, że niektóre z form obróbki kulinarnej może również powodować straty niektórych z witamin i składników mineralnych, np. witaminy C.

Bezpieczeństwo: gotowanie pozwala na usunięcie potencjalnie chorobotwórczych drobnoustrojów (np. bakterie) oraz ich toksyn. Jest to szczególnie ważne w przypadku surowego mięsa, ryb i owoców morza, których smażenie czy pieczenie daje nam pewność, że produkty te są bezpieczne dla naszego zdrowia. Również gotowanie niektórych pokarmów roślinnych, jak fasoli i strączków pozwala pozbyć się potencjalnie szkodliwe dla nas związki jak np. fitohemaglutynina.

Gotowanie dla towarzystwa i kontaktów społecznych: rytuał gotowania i dzielenia się posiłkiem z innymi odgrywa ważną rolę nie tylko odżywczą, ale również pomaga nam w umacnianiu kontaktów z innymi i wspólną celebrację wydarzeń - urodzin, imienin czy Świąt Bożego Narodzenia. Nie trudno zauważyć, że niektóre potrawy są typowe dla okazji – np. tort na urodziny, czy wigilijna zupa grzybowa, lub mazurek na święta Wielkanocne.

Smacznie i zdrowo - przekonaj się że jest to możliwe z tymi produktami

Smakowanie potraw jest złożonym procesem to wielosensoryczne doznanie, które angażuje wiele zmysłów. Przykładowo, nasze ogólne wrażenie na temat danej potrawy, nie jest determinowane jedynie jej smakiem, ale również jej zapachem, czy formą prezentacji na talerzu.

Zioła i przyprawy w kuchni
Zioła i suszone przeprawy dodadza nie tylko smaku, ale i siły antyoksydacyjnej Twoim potrawom. Zioła mają unikalne kombinacje substancji aromatycznych, które wydobywają się w różnym tempie podczas gotowania, dlatego ważne jest aby wiedzieć kiedy je dodać na poszczególnych etapach przygotowania dania. Na przykłada "twarde zioła" mają zwykle potężny mięsny, ciężki i obfity smak w porównaniu z tymi delikatnymi; z tego powodu należy dodawać je na wczesnym etapie gotowania, ponieważ ich sprężysta i twarda struktura wymaga dłuższego czasu, dostępu ciepła i oleju (rozpuszczalnika) aby ich aromat w pełni mógł przejść do naszej potrawy. Z kolei, delikatne zioła mają subtelną strukturę, dlatego szybko uwalniają aromatyczne związki, dlatego najlepiej dodać je w ciągu ostatnich kilku minut gotowania lub udekorować nimi danie tuż przed jego podaniem.

Zioła twarde - dodaj na początku gotowania:

• Oregano
• Rozmaryn
• Tymianek
• Szałwia
• Liść laurowy

Zioła delikatne - dodaj na końcu gotowania:

• Bazylia
• Szczypiorek
• Koperek
• Mięta
• Pietruszka
• Estragon
• Kolendra

Jaja kurze

Jaja są produkowane na niespotykaną dotąd skalę i mogą zaoferować nam bezpieczną, tanią i wysoce pożywną żywność, jednak warunki w jakich hoduje się zwierzęta często odbijają się na wartości odżywczej. Dotyczy to zwłaszcza drobiu – kur i kurczaków, które przebywają w ciasnych drucianych klatkach, gdzie temperatura i warunki oświetleniowe zmuszają ich do całorocznego składania jaj. Komercyjne kury zazwyczaj są karmione mieszanką zbóż, której skład został zaprojektowany z myślą o optymalnej produkcji jaj - oznacza, że kura hodowlana może zamienić 2 kg paszy na 1 kg jaj. Podobnie, jakość życia zwierzęcia również wpływa na jakość dostarczanych przez nie produktów, dlatego kury trzymane w zamkniętych i ograniczonych pomieszczeniach, faktycznie znoszą więcej jaj, ale będą one niższej jakości, niż jaja od kur z wolnego wybiegu.

Poznaj różnicę!

• Jaja ekologiczne - kury mają swobodny dostęp do wybiegu, są hodowane na podwórku.
• Jaja z wolnego wybiegu - przestrzenie zewnętrzne zróżnicowane, mogą być ograniczone, ale kury nadal mają dostęp do świeżego powietrza/wybiegu.
• Jaja hodowlane - kury są trzymane wewnątrz budynku i żywione komercyjną paszą/zbożem.

Czekolada czekoladzie nie jest równa

Różne rodzaje czekolady zawierają różne zawartości kakao najczęściej występującej w formie zmielonej masy kakaowej, tłuszczów kakaowych (zwanych też masłem kakaowym), cukru i mleka w proszku. To właśnie ich różne proporcje odpowiadają za unikatowy smak czekolady. Składniki te są łączone na etapie przygotowania miazgi kakaowej podczas w produkcji czekolady, zanim jeszcze czekolada zostanie temperowana. Pochodzenie ziaren kakao używanych w produkcji czekolady, a także ich sposób prażenia nadaje czekoladzie niepowtarzalny smak. Zastosowanie czekolady o wyższej zawartości kakao pozwala na nadanie wyraźnej nuty gorzkości zarówno słodkim, jak i pikantnym potrawom.

Czy wiesz że ... kiedy łamie się czekoladę słysząc głośny i wyraźny trzask, oznacza to, że tabliczka czekolady ma dobrą strukturę krystaliczną, co z kolei oznacza, że czekolada ta będzie równomiernie rozpuszczać się w naszych ustach.

Nabiał - sery

Na świecie istnieje ponad 1700 różnych rodzajów sera. Pomimo, że tak często produkt ten często gości na naszych talerzach, to mało kto zdaje sobie sprawę, że ten wyborny produkt to nic innego jak zastygła uformowana bryła zsiadłego mleka, która uległa procesowi fermentacji z udziałem drobnoustrojów. Produkcja sera zaczyna się od wyboru mleka zwierzęcego - bawolego, koziego, owczego, a nawet kambuza. W tym celu, wielu producentów sera używa surowego, a nie pasteryzowanego mleka, ponieważ zachowuje ono mocniejszy smak. Dodatkowe walory smakowe jak i zapachowe sery zawdzięczają dodatkowym modyfikacjom, jak moczenie w solance, winie lub cydrze; a także długotrwałemu procesowi dojrzewania trwającego od kilku dni, po lata. To wszystko aby umożliwić drobnoustrojom wytworzenie złożonych aromatów, zapachów i smaków.

Sery pleśniowe są najczęściej produkowane z udziałem szczepu Penicillium, które powodują sinienie żyłek w serach o mocnym smaku, na przykład Roquefort (niebiesko-zielone żyłki Penicillium roqueforti); Stilcon, duński niebieski, czy w serach tradycyjnych francuskich, jak gorgonzola bazują na Penicillium glaucum, które nadaje im charakterystyczny smak.

Do najczęściej spotykanych w kuchni rodzajów sera należą:

• Mozzarella: Zaw. tłuszczu: 26-28%; Czas dojrzewania: 1 dzień +; Intensywność smaku: delikatny
• Feta: Zaw. tłuszczu: 20-23%; Czas dojrzewania: 2 miesiące +; Intensywność smaku: średnia
• Camembert: Zaw. tłuszczu: 24%; Czas dojrzewania: 3-5 tygodni; Intensywność smaku: średnia
• Ser niebieski - Lazur: Zaw. tłuszczu: 43-44%; Czas dojrzewania: 4-6 tygodni; Intensywność smaku: delikatny
• Emmentaler: Zaw. tłuszczu: 28-32%; Czas dojrzewania: 4-18 miesięcy; Intensywność smaku: delikatny
• Parmigiano Reggiano: Zaw. tłuszczu: 28%; Czas dojrzewania: 18-36 miesięcy; Intensywność smaku: bardzo intensywa.

Zaciekawił Cię ten materiał ? 

Więcej możesz dowiedzieć się z filmu przygotowanego w ramach Festiwalu E(x)plory, klikając TUTAJ.